اس کیو ال سرور چیست؟
در این مقاله به معرفی اس کیو ال سرور (SQL Server) یا به طور صحیح تر سیکوال سرور، می پردازیم، توضیح می دهیم SQL Server چیست و چه کاربردی دارد. برخی از بخش های کلیدی که با اس کیو ال سرور کار می کنند را معرفی خواهیم کرد. همچنین ویرایش های ارائه شده و متوقف شده اس کیو ال سرور توسط مایکروسافت را بررسی می کنیم. برای آشنایی با این نرم افزار مدیریت دیتابیس این مقاله را تا انتها بخوانید و سوالات خود را در بخش نظر کاربران مطرح کنید. برای مشاهده قیمت و خرید این نرم افزار به صفحه خرید لایسنس SQL Server مراجعه کنید.
امروزه نحوه نگهداری و استفاده از داده ها سرنوشت کسب و کارها را تعیین می کند. کسب و کارهای مختلف در حوزه های مختلف، در پی تکنولوژی های برتر برای استفاده از داده ها در جهت رشد و ارتقای تجارت خود هستند. مایکروسافت اس کیو ال سرور (Microsoft SQL Server) یکی از فناوری های نوآورانه است که نحوه تعامل کسب و کارها با داده ها را متحول کرده است. به وسیله آن در هر بازه زمانی، تمام اطلاعات مربوط به تامین کنندگان، کارکنان، مشتریان و … آماده است. این اطلاعات قابل دسترس برای صاحبین کسب و کار، و ایمن از دسترسی غیر مجاز خواهد بود. البته مایکروسافت اس کیو ال نرم افزاری تخصصی است که بهتر است برای راه اندازی و اطمینان از صحت عملکرد آن، از نیروی متخصص بهره بگیرید.
اس کیو ال سرور چیست و چگونه به کسب و کارها کمک می کند؟
SQL Server یک سیستم مدیریت پایگاه داده رابطه ای از مایکروسافت است که هدف اصلی آن ذخیره و مدیریت اطلاعات و داده هاست. این سیستم از عملیات مختلف تجاری، عملیات تحلیل داده و پردازش معاملات پشتیبانی می کند. هر دیتابیس محلی برای ذخیره اطلاعات است اما SQL Server امکان مدیریت آن ها را نیز فراهم می کند. SQL مخفف Structured Query Language است.
مایکروسافت اس کیو ال سرور یا به عبارت صحیح تر سی کو ال سرور کاربرد های زیادی در کسب و کار دارد. اولین و بارزترین کاربرد، پایگاه داده برای ذخیره و مدیریت اطلاعات است. البته کسب و کار هایی که اطلاعات حساس مانند اطلاعات شخصی و کارت های بانکی را نگهداری می کنند، از امنیت پیشرفته آن نیز بهره خواهند برد. همچنین این سیستم امکان به اشتراک گذاری فایل های دیتا در شبکه را فراهم کرده است. استفاده از اس کیو ال سرور برای پردازش داده ها، باعث افزایش سرعت پردازش می شود و بدین وسیله، امکان اجرای پردازش های بزرگتر در زمان کمتر ایجاد می شود.
اس کیو ال سرور محصولی از کمپانی مایکروسافت است که برای ذخیره سازی و مدیریت اطلاعات در نظر گرفته شده است. به شکل دقیق تر، اس کیو ال سرور یک “سیستم مدیریت پایگاه دادههای رابطه ای” (RDSM) است. می توان این نام را به دو بخش مجزا نقسیم نمود. اول اینکه اطلاعات در پایگاه دادههای رابطه ای ذخیره می شود و دوم اینکه اس کیو ال سرور یک سیستم مدیریت کامل است و تنها یک دیتابیس نیست. SQL خود به معنای Structured Query Language (زبان ساختارمند کوئری ها) است. اس کیو ال، زبانی برای مدیریت و اداره کردن سرور دیتابیس است.
پایگاه داده رابطه ای (Relational Database)
همان طور که اشاره کردیم، اس کیو ال سرور به دو بخش پایگاه داده رابطه ای و سیستم مدیریت تقسیم می شود و اکنون قصد داریم تا مورد اول را بیشتر توضیح دهیم. در وب سایت IBM پایگاه داده رابطه ای اینگونه تعریف شده است:
A relational database organizes data into tables which can be linked—or related—based on data common to each. This capability enables you to retrieve an entirely new table from data in one or more tables with a single query. It also allows you and your business to better understand the relationships among all available data and gain new insights for making better decisions or identifying new opportunities. For example, imagine your company maintains a customer table that contains company data about each customer account and one or more transaction tables that contain data describing individual transactions. The columns (or fields) for the customer table might be Customer ID, Company Name, Company Address, etc.; the columns for a transaction table might be Transaction Date, Customer ID, Transaction Amount, Payment Method, etc. The tables can be related based on the common Customer ID field. You can, therefore, query the table to produce valuable reports, such as a consolidated customer statement.
یک بانک اطلاعاتی رابطه ای، اطلاعات را بر اساس مقدارهای مشترک، در جدول هایی که می توانند مرتبط باشند، سازماندهی می کند. این قابلیت به شما امکان می دهد یک جدول کاملاً جدید از داده ها را در یک یا چند جدول با یک جستجو مجدد بازیابی کنید. همچنین این امکان را می دهد تا روابط بین تمام داده های موجود را بهتر درک کرده و بینش جدیدی را برای تصمیم گیری بهتر یا شناسایی فرصت های جدید بدست آورید. به عنوان مثال ، تصور کنید شرکت شما یک جدول از مشتریها را در اختیار دارد که حاوی داده های شرکت در مورد هر حساب مشتری و یک یا چند جدول معامله است که شامل داده هایی است که معاملات فردی را شرح می دهد. ستون ها (یا فیلدها) برای جدول مشتری ممکن است شناسه مشتری ، نام شرکت ، آدرس شرکت و غیره باشد. جداول مربوط به جدول معاملات ممکن است تاریخ معامله ، شناسه مشتری ، مبلغ معامله ، روش پرداخت و غیره باشد. جداول می توانند بر اساس قسمت مشترک شناسه مشتری مرتبط باشند. بنابراین می توانید برای تهیه گزارش های ارزشمند، در جدول جستجو کنید.
نسخه های پشتیبانی شونده
در حال حاضر (سال 2020 میلادی) نسخه های زیر توسط مایکروسافت پشتیبانی می شوند:
- SQL Server 2012
- SQL Server 2014
- SQL Server 2016
- SQL Server 2017
- SQL Server 2019
از SQL Server 2016 به بعد، این محصول فقط در پردازنده های x64 پشتیبانی می شود. نسخه فعلی مایکروسافت SQL Server 2019 است که در تاریخ 4 نوامبر 2019 منتشر شد. آخرین نسخه RTM آن 15.0.2000.5 است.
مایکروسافت ویرایش های مختلفی از اس کیو ال سرور، با مجموعه ویژگی ها و کاربران هدف متفاوت، ارائه داده است. این ویرایش ها عبارت اند از:
ویرایش های رایج
- ویرایش اینترپرایز: شامل قابلیت های اصلی دیتابیس و سرویس های add-on است و از دسته وسیعی از ابزارها جهت مدیریت و ایجاد کلاسترهای اس کیو ال سرور استفاده می کند. این ویرایش قادر است دیتابیسی به بزرگی 524 پتا بایت را مدیریت کرده و حافظه ای 12 ترابایتی را آدرس دهی کند، همچنین میتواند از 640 پردازنده منطقی پشتیبانی کند (هسته های CPU).
- استاندارد: شامل قابلیت های اصلی دیتابیس و سرویس های stand-alone می باشد. تفاوت این ویرایش با ویرایش اینترپرایز در این است که ویرایش استاندارد تعداد نود های کمتری را در هر کلاستر پشتیبانی می کند و برخی از توابع و ایندکس های موازی را شامل نمی شود.
- وب: این ویرایش گزینه ای ارزان و قابل مدیریت برای میزبانی از وب در هاست های لینوکسی و ویندوزی است که می تواند وب اپلیکیشن های کوچک و بزرگ را پشتیبانی و اجرا کند.
- Business Intelligence: این ویرایش در اس کیو ال سرور 2012 معرفی شد و تمرکز آن بر روی Self Service و هوش تجاری جمعی است. این ویرایش، شامل توانایی ها و قابلیت های ویرایش استاندارد و ابزارهای هوش تجاری است. این ابزارها عبارت اند از: پاورپوینت، پاور ویو، BI Semantic Model، سرویس های مستر دیتا، سرویس های کیفیت داده (Services Data Quality) و xVelocity.
- Workgroup: شامل قابلیت های اصلی دیتابیس است ولی سرویس های دیگر را شامل نمی شود. البته که این ویرایش در اس کیو ال سرور 2012 متوقف شده است.
- Express: ویرایشی رایگان و سبک تری از اس کیو ال سرور بوده که شامل قابلیت های اصلی دیتابیس است. این ویرایش محدودیتی از نظر تعداد دیتابیس ها و کاربران قابل پشتیبانی ندارد ولی تنها میتواند یک پردازنده، یک حافظه 1 گیگابایتی و 10 گیگابایت فایل دیتابیس داشته باشد. این ویرایش به عنوان جایگزین MSDE محسوب میشود. دو نسخه جانبی از ویرایش اکسپرس وجود دارد که دارای مجموعه ویژگی هایی هستند که در ویرایش اولیه وجود ندارد. اولین نسخه، SQL Server Express with Tools است که شامل SQL Server Management Studio Basic است. نسخه دیگر SQL Server Express with Advanced Services است که قابلیت جستجوی full-text و سرویس های گزارش دهنده را به نسخه اولیه می افزاید.
ویرایش های ویژه
- Azure SQL Database: ویرایش مبتنی بر ابر مایکروسافت اس کیو ال سرور است که به عنوان یک پلتفرم و سرویس در مایکروسافت آژور ارائه شده است.
- Azure SQL Data Warehouse: ویرایش مبتنی بر ابر مایکروسافت اس کیو ال سرور، در ساختار پردازش موازی بزرگ (MPP: massive parallel processing) است و برای بارهای کاری تحلیلی استفاده می شود. این ویرایش به عنوان یک پلتفرم و سرویس در مایکروسافت آژور ارائه شده است.
- Compact (SQL CE): برخلاف سایر ویرایش های اس کیو ال سرور، موتور SQL CE مبتنی بر SQL Mobile (طراحی شده به منظور استفاده به همراه دستگاه های کوچک) بوده و سیستم های باینری متفاوتی دارد. به دلیل اندازه کوچک آن (فایل DLL یک مگابایتی) مجموعه ویژگی های آن، نسبت به سایر ویرایش ها، به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. به عنوان مثال این ویرایش زیرمجموعه ای از انواع داده استاندارد را پشتیبانی می کند ولی فرآیندهای ذخیره شده یا Views یا multiple statement batches را پشتیبانی نمی کند. حداکثر اندازه دیتابیس پشتیبانی شده توسط این ویرایش، 4 گیگابایت است. ویرایش کامپکت، نمی تواند به عنوان سرویس ویندوز اجرا شود و باید توسط اپلیکیشن هایی که از آن استفاده می کنند میزبانی شود . نسخه 3.5 از ADO.NET Synchronization services پشتیبانی می کند. ویرایش SQL CE، اتصال ODBC را پشتیبانی نمی کند.
- Developer: ویژگی های مشابهی با ویرایش اینترپرایز دارد ولی، به دلیل محدودیت لایسنس، تنها می تواند به عنوان یک سیستم توسعه و تست استفاده شود نه به عنوان سرور تولید. از ابتدای سال 2016 ، مایکروسافت این ویرایش را به شکل رایگان در اختیار عموم قرار داد.
- Embedded (SSEE): ویرایش SQL Server 2005 Embedded ، نمونه ای از موتور دیتابیس SQL Server Express با پیکربندی مخصوص است که تنها توسط سرویس های خاصی از ویندوز اورجینال قابل دسترسی است.
- Evaluation: ویرایش SQL Server Evaluation، که به عنوان ویرایش Trial نیز شناخته می شود، همه ویژگی های ویرایش اینترپرایز را دارد ولی دوره کاری آن تنها 180 روز است و بعد از پایان این دوره، ابزارها همچنان اجرا می شوند ولی سرویس های سرور متوقف می شوند.
- Fast Track: بطور خاص برای ذخیره سازی عمده داده در مقیاس سازمانی و فرآیند هوش تجاری بوده و بر روی سخت افزاری که برای Fast Track بهینه سازی شده است، اجرا می شود.
- LocalDB: نسخه کوچک شده و on-demand، از اس کیو ال سرور است که در SQL Server Express 2012 معرفی و برای توسعه دهنده های اپلیکیشن طراحی شد.
- Analytics Platform System (APS): همان Parallel Data Warehouse (PDW) پیشین است که ابزاری برای پردازش انبوه موازی یا MPP اس کیو ال سرور است که برای انبار کردن حجم بالای داده، مانند صدها ترابایت، بهینه سازی شده است.
- Data warehouse Appliance Edition: یک نسخه از قبل نصب شده و پیکربندی شده، طی همکاری با Dell و HP، بر پایه ساختار FastTrack است. این ویرایش سرویس های SQL Server Integration، سرویس های تحلیل یا سرویس های گزارش گیری را شامل نمی شود.
ویرایش های متوقف شده
- MSDE: مخفف Microsoft SQL Server Data Engine/ Desktop Engine/ Desktop Edition است. به دلیل این که هدف از طراحی آن کاربرد به عنوان بخش اپلیکیشن بوده، شامل ابزارهای مدیریت رابط کاربری گرافیکی نیست. همچنین بعدها مایکروسافت یک ابزار ادمین وب را ایجاد نمود که در برخی از نسخه های مایکروسافت اکسس، ابزارهای توسعه مایکروسافت و سایر ویرایش های SQL سرور وجود دارد.
- ویرایش شخصی: این ویرایش مانند MSDE محدودیت هایی در بار کاری یا اتصال دارد، ولی محدودیتی در اندازه دیتابیس ندارد و شامل ابزارهای مدیریت استاندارد است.
- دیتاسنتر: SQL Server 2008 R2 Datacenter یک ویرایش با ویژگی های کامل (full-featured) از اس کیو ال سرور است و برای دیتا سنتر هایی که نیاز به پشتیبانی اپلیکیشن و مقیاس پذیری در سطوح بالا دارند طراحی شده است. این ویرایش از 256 پروسسور منطقی و حافظه نامحدود مجازی پشتیبانی می کند و به همراه ویرایش StreamInsight Permium می آید. استفاده از ویرایش دیتاسنتر، در اس کیو ال سرور 2012 متوقف شد. همه ویژگی های مربوط به این ویرایش، در ویرایش اس کیو ال سرور 2012 اینترپرایز موجود است.
SQL Server Management Studio
SQL Server Management Studio (SSMS) نرم افزاری است که برای اولین بار با Microsoft SQL Server 2005 ارائه شد که برای پیکربندی و مدیریت کلیه مؤلفه ها در مایکروسافت اس کیو ال سرور استفاده می شود. این نرم افزار جانشین Enterprise Manager در SQL 2000 یا قبل از آن است. این ابزار شامل ویرایشگرهای اسکریپت و ابزارهای گرافیکی است که با اشیاء و ویژگی های سرور کار می کنند.با شروع از نسخه 11 ، برنامه بر اساس پوسته ویژوال استودیو 2010 ساخته شد. نسخه های 18 و بعد از آن بر اساس Visual Studio 2017 Isolated Shell ساخته شده است. در ژوئن سال 2015، مایکروسافت قصد خود را برای انتشار نسخه های آینده SSMS به طور مستقل از نسخه های موتور سوکت پایگاه داده SQL Server اعلام کرد. آخرین نسخه ارائه شده تا این لحظه 18.4 در نوامبر 2019 است.
این مقاله همواره در حال آپدیت است و همواره سعی داریم که متن آن را ساده تر و از نظر علمی پربارتر کنیم. امیدواریم که این مقاله برایتان مفید بوده باشد؛ در این صورت با نوشتن نظر خود ما را به توسعه مقاله هایی شبیه به این امیدوارتر کنید. همچنین در صورتی که پیشنهادی برای بهتر کردن این مقاله دارید می توانید در قسمت نظرات بیان کنید.
کاربرد اسکیوال سرور چیه؟
سلام sql server یک دیتابیس قدرتمند است که برای ذخیره و مدیریت اطلاعات کاربرد بسیار زیادی دارد.
عالییییی مرسی